30 Haziran 2022 Perşembe günü Ankara`da etkili olan sağanak yağış sonrasında meydana gelen su baskını nedeniyle Keçiören ilçesi İncirli Mahallesi Alımlı Sokak`ta bulunan Umut Apartmanı`nın bodrum katında yaşayan 21 yaşındaki gencecik bir insan Busenur Doğanay hayatını kaybetti.
Su baskınının yaşandığı bölge, önceki yıllarda birçok kez aynı sebeple yerel ve ulusal basında gündeme gelmiş bir bölge olmasının yanı sıra, şehirleşmenin nasıl olmaması gerektiği konusunda da ders niteliğindedir. Ankara Çayı`nı besleyen derelerden birinin yatağı üzerinde bulunan apartmanın çevresindeki bir kilometrekarelik havzanın yalnızca %6`sı suyu emebilecek yeşil alandan oluşmaktadır. Yerinde yapılan incelemeler ile olay anına ilişkin fotoğraf ve video kayıtlarından anlaşılacağı üzere yağan yağmur toprakla buluşma imkânı bulamadan asfalt ve beton zemin üzerinden akışa geçerek kısa sürede olayın gerçekleştiği apartmanın arka cephesinde yer alan yol üzerinde büyük çapta bir göl oluşturmuş ve burada biriken su adeta bir çukura inşa edilen ve su tahliyesine yönelik bir altyapısı olmadığı anlaşılan Umut Apartmanı`nın bodrum katına dolarak elim olaya sebebiyet vermiştir. Bölgede daha önce yaşanan benzer olaylar sonrasında yapılan mazgal genişletme gibi palyatif ve yüzeysel çalışmalar ise, bilim ve teknik rehberliğinde gerçekleştirilen bütüncül bir altyapı faaliyetinin parçası olmadıklarından herhangi bir işlev gösterememiştir. Ankara`nın çoğu bölgesinde olduğu gibi söz konusu bölgede de drenaj sisteminin, bugün gerçekleşen ve Ankara için olağan sınırlar içinde olan yağış miktarlarını güvenli şekilde tahliye edebilecek seviyeye aynı bölgede defalarca su baskını yaşanmasına rağmen çıkarılmadığı anlaşılmaktadır.
Yaşanan acı olayları "afet" olarak nitelendirmek için anında olay mahallinde bitiverenler, suçu doğaya atarak sorumluluktan kurtulabileceklerini düşünseler de 21 yaşındaki Busenur`un, 11 Haziran`da yaşanan sel ve su baskınları sonucu hayatını kaybeden 27 yaşındaki İlkay Yiğit`in, Ramazan Gök`ün, Mustafa Demirel`in ve benzer olaylarda can veren onca vatandaşımızın bugün aramızda olmamasının nedeni; uzun yıllar boyunca kenti yönetmeyi kent meydanlarına dinozor heykeli koymak sanan aymazlar ile onların vasıfsız ve liyakatsiz emir erlerinin üst üste yaptığı skandal niteliğindeki hatalardır. Dere yataklarının yerleşime açılması, suyu emecek yeşil alanların her geçen gün azalması, kentin betona ve asfalta boğulması, topoğrafya dikkate alınmadan ve gerekli altyapı düzenlemeleri yapılmadan bu vahim olayın meydana geldiği apartmanda olduğu gibi uygun olmayan bölgelerde bodrum katlara izin verilebilmesi gibi iyi niyetle açıklanamayacak hataların bir arada yapılması ve bu hatalardan ders alındığına dair herhangi bir emarenin bulunmaması, üzülerek belirtmeliyiz ki, bu vahim olayın da son olmayacağını göstermektedir.
İnsan canı sayılardan ibaret değildir. Kenti her vatandaş için güvenli ve kelimenin gerçek manasıyla "yaşanır" kılmakla mükellef olanlar, kâr ve imar hırsıyla suç işlemekten vazgeçmelidir. Su masumdur; asıl suçlu "ırmakların, nehirlerin, kuru da olsa dere yataklarının asıl sahibi olan suyu"; kanalların içine, yolların altına hapseden, suyun toprakla buluşmasına engel olan iradedir.
Benzer vahim olayların yaşanmaması için daha önce de belirttiğimiz gibi;
· Devam eden master plan çalışmaları sonucu tespit edilen sıkıntılı yerler için vakit kaybetmeden detay projeler hazırlanmalı ve çözüm sağlanmalıdır.
· Altyapı bilgi sistemi oluşturulmalı ve hangi sokakta, caddede altyapı varsa tespit edilmeli, böylelikle mevcut durum masaya yatırılmalıdır.
· Özellikle altyapının sıkıntılı olduğu bölgeleri kapsayacak şekilde mevcut durumu ölçen, gözlemleyen ve yağışın yoğun olduğu zamanlarda erken uyarı sistemi sağlayacak istasyonlar kurulmalıdır.
· Düzenli bakımı yapılmayan hiçbir altyapı sağlıklı çalışmaz. Bu nedenle sadece kriz anlarında, yağışın fazla olduğu zamanlarda değil sürekli, periyodik olarak altyapının bakımının yapılması gerekmektedir.
Bizler her zaman olduğu gibi, "bilimi ve tekniği halkımızın hizmetine sunmak için" hazırız. İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak talep edilmesi halinde tüm bilimsel ve teknik birikimimizle yetkili kurumlara gerekli desteği vereceğimizi bir kez daha bütün ilgililere bildiriyoruz.
İMO Ankara Şubesi
Yönetim Kurulu
