Ankara`da Kamu İhale Mevzuatı ve Uygulamaları Paneli

Ankara Şubemiz, 22 Ekim 2014 tarihinde İMO KKM`de Kamu İhale Mevzuatı ve Uygulamaları Paneli düzenledi. İnş. Müh. ve Hukukçu olan Ali Rıza Yücel`in yönlendirici olduğu panele, konuşmacı olarak İller Bankası`ndan Yüksek İnşaat Mühendisi Adnan Yıkılmaz katıldı.

Panel İMO Ankara Şubesi Başkanı Selim Tulumtaş`ın açılış konuşması ile başladı. Tulumtaş, paneli tüm kamu kurumlarının uygulama birimlerinin kendi uygulamalarını ve yaşadıkları sıkıntıları anlatılabileceği bir panel olarak organize ettiklerini belirtti. Tulumtaş, bu nedenle İller Bankası, DSİ ve Karayolları gibi kamu kurumlarına bu uygulamalarla ilgili sunum yapacak, bilgileri aktaracak, o kamu kurumunda yaşanan bu uygulamalara ilişkin hem sorunlar hem de uygulama bütünlüğü açısından anlatımları sağlayacak elemanlar istediklerini, resmi bir yazı ile ilettiklerini, ancak sadece İller Bankası`ndan katılım sağlandığını kaydetti. İller Bankası yönetimine teşekkür eden ve kamu kurumlarının bu yaklaşımını ve buraya eleman vermemesini katılımcıların takdirine bırakan Tulumtaş "Biliyorsunuz 2002 yılında yasalaşmıştı 4734 sayılı kanun. Bugüne kadar üzerinde onlarca değişiklik yapıldı ve son olarak da özellikle istisnalar maddesindeki hareketlilik aslında kanun yapma kurallarına da aykırı olan bazı gelişmeleri gündeme getirdi. Bildiğiniz gibi bir kanunun istisnası zaman içerisinde azalan bir eğim göstermesi gerekirken bizim kanunumuzda istisnalar maddesi 2002`den günümüze sürekli genişletilerek devam etti. Ve yine bir kanunun yine kanun yapıcı tarafından değiştirilmesi gereken maddelerinin 4734 özelinde Bakanlar Kurulu kararlarıyla değiştirildiğine şahit olduk. Bu "İhale Yasası"ndan da öte Türkiye`de kanun yapma düzeninin de çok farklılaştığını gösteren bir durum bizim için, ancak bu panelimizde biz sadece şu andaki pozisyonuyla ihaleye kadarki sürecin uygulamasına ilişkin bilgileri paylaşacağız" dedi.

Ali Rıza Yücel, 4734 sayılı Kamu İhale Yasası ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Yasası`nın 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girdiğini ve geçen 12 yıllık sürede bu yasaların pek çok değişikliğe uğradığını, değişikliklerin ikisinin kanun hükmünde kararname, ikisinin anayasa mahkemesi kararı olmak üzere, 33`ünün doğrudan kamu ihale yasasında, beşinin kamu ihale sözleşmeleri yasasında yapıldığını söyledi. Uygulama yönetmeliklerindeki değişiklik sayısının ise çok daha fazla olduğunu söyleyen Yücel, bu değişiklikler sonucu ihale yasasının temel ilkelerinin ekseninden kaydırılmış, hırpalanmış ve deyim yerindeyse delik deşik olduğunu belirtti.

Yücel, bunlarla yetinmeyen iktidarın 4734 sayılı Kamu İhale Yasası`nın 30 Temmuz 2003 tarihindeki istisnalar yani Kamu İhale Yasası`na Tabi Olmayan Mal ve Hizmet Alımlarıyla Yapı İşleri başlıklı 3. maddesinin 8 fıkradan ibaret olmasına rağmen, hem fıkra içeriklerinin kapsamının genişletilmiş hem de yeni fıkralar ilave edilerek istisnaların fıkra sayısının arttırılmış olduğunun altını çizdi. Günümüzde bu fıkraların sayısının 21 olduğunu söyleyen Yücel, iktidarın sayısal çoğunluğa dayanarak çıkardığı başka yasalarla da Kamu İhale Yasası`nı devre dışı bıraktığını belirtti. Yücel sözlerine "AKP`nin iktidara gelmesi ile ihale düzeni birkaç ayda bir değiştirilmiştir. Kamu ihale düzeni keyfileştirilmiş, ihalelerde saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, kaynakların verimli kullanılması ilkesi rafa kaldırılmıştır. Uluslararası standartlardan uzaklaşılmıştır. Kamu İhale Yasası`na keyfilik, yolsuzluk, rüşvet, eş dost akraba kayırmayı önlemek amacıyla kurulan barikatların pek çoğu kaldırılmış ve 2002 öncesine dönülmüştür. Hatta onu bile aratır hale gelmiştir. 2002`de kurulan yeni kamu ihale düzeninin amacı bu soygun düzenini sona erdirmek idi. Ama kamu yatırımlarının yolsuzluğa yer bırakmadan yapılmasını sağlayan taşlar birer birer sökülerek sistem delik deşik edildi. İhale bir nevi siyasetin hazineden para hortumlanmasının aracı haline getirilmiştir" diye devam etti.

Adnan Yıkılmaz ise öncelikle İller bankası A.Ş. ve başkalıkları hakkında bilgilendirmede bulundu. Ardından 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar, Yapım Uygulama Yönetmeliği, Yapım Genel Şartnamesi`ni anlattı. Yapılan bir ihale örneği üstünden yaklaşık maliyet hazırlama hakkında bilgiler veren Yıkılmaz yine bir örnek üzerinden ihale-evrak inceleme ve sözleşmeler hakkında bilgiler verdi ve uluslararası ihaleler ile FIDIC ihalelerini anlattı.